 |
Błękitno-zielona infrastruktura |
Czym są rozwiązania oparte na przyrodzie?
Błękitno-zielona infrastruktura (w skrócie BZI) to system rozproszonych rozwiązań o różnej skali, które służą zagospodarowaniu wód opadowych. Inaczej nazywamy je rozwiązaniami opartymi na przyrodzie (NBS, od ang. Nature-based solutions), ponieważ są to różne formy wody i zieleni, które wykorzystują siły przyrody.
Rozwiązania te mają na celu:
- spowolnienie spływu wód opadowych po powierzchni terenu, żeby w trakcie gwałtownych opadów wolniej docierały do rzek i strumieni obniżając falę powodziową;
- zatrzymanie wód w miejscu opadu, żeby odciążać systemy kanalizacji, przeciwdziałać podtopieniom i suszy;
- oczyszczanie wód opadowych, które często zmywają zanieczyszczenia z powierzchni utwardzonych po których spływają.
Przykładami rozwiązań opartych na przyrodzie (błękitno-zielonej infrastruktury) są:
- rowy bioretencyjne,
- stawy i niecki,
- ogrody deszczowe,
- zadrzewienia, w tym przydrożne i śródpolne,
- łąki kwietne,
- zielone nawierzchnie przepuszczalne.
Jakie korzyści niosą ze sobą rozwiązania oparte na przyrodzie?
Rozwiązania te mogą uzupełniać lub zastępować tradycyjną “szarą” infrastrukturę taką jak: sztuczne zbiorniki retencyjne, wały przeciwpowodziowe, betonowe place i parkingi itp. Jednocześnie spełniają kilka dodatkowych funkcji sprzyjających przeciwdziałaniu i łagodzeniu negatywnych skutków zmian klimatu, na przykład:
- pochłaniają dwutlenek węgla,
- zmniejszają zanieczyszczenia powietrza,
- obniżają temperaturę latem,
- sprzyjają bioróżnorodności roślin i zwierząt,
- dają możliwość wypoczynku i rekreacji,
- poprawiają samopoczucie.
Kto powinien je wdrażać?
Tworzenie złożonych systemów błękitno-zielonej infrastruktury to zadanie głównie dla samorządów. Jednak skuteczne może być tylko wprowadzenie wielu rozproszonych rozwiązań, także w mikroskali.
Dlatego bardzo ważne jest, by proste rozwiązania wdrażali mieszkańcy na terenach własnych posesji. Wiele z nich wymaga tylko skorzystania z alternatywnych rozwiązań. Na przykład tworzenie podjazdów z powierzchni przepuszczalnych lub ażurowych, stosowanie ogrodów deszczowych zbierających wodę z rynien spustowych lub zakładanie niecek retencyjnych w obniżeniach terenu pozwalają zminimalizować spływ powierzchniowy i zapobiegać podtopieniom.
Wdrażanie rozwiązań opartych na przyrodzie jest również korzystne na terenach wiejskich: np. stosowanie zadrzewień śródpolnych, czy utrzymywanie rowów bioretencyjnych sprzyja bioróżnorodności, przeciwdziałaniu suszy oraz zachowaniu gleby w dobrej kondycji.
Rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury wymagają utrzymania i pielęgnacji, jednak koszty jej wdrażania są dużo niższe i rozłożone w czasie, w porównaniu do realizowania wielkich inwestycji np. polderów przeciwpowodziowych.
Jak samodzielnie tworzyć błękitno-zieloną infrastrukturę?
Zachęcamy do zapoznania się z broszurami oraz filmami Fundacji Sendzimira, które pomogą Wam zrozumieć na czym polega tworzenie obiektów błękitno-zielonej infrastruktury.